80 lat historii Mostostalu Warszawa: przełom lat 70. i 80.
Nasza podróż przez osiem dekad historii Mostostalu Warszawa trwa. W cyklu poświęconym jubileuszowi 80-lecia przypominamy najważniejsze momenty, inwestycje i wydarzenia, które nie tylko budowały pozycję firmy, ale także współtworzyły krajobraz polskiego budownictwa. Dziś cofamy się do przełomu lat 70. i 80. - okresu dynamicznego rozwoju, odważnych projektów i ekspansji międzynarodowej.
1973: działalność eksportowa
Na początku lat 70. Mostostal Warszawa wkroczył na arenę międzynarodową. To właśnie wtedy firma rozpoczęła realizację inwestycji poza granicami kraju. Mostostal był obecny nie tylko w obu częściach ówczesnych Niemiec, lecz także w wielu innych krajach – od byłego ZSRR, przez Libię, Czechosłowację, Węgry, Syrię, aż po Szwecję, Norwegię, Finlandię, Szwajcarię i Meksyk.
Wśród zrealizowanych zadań znalazły się m.in. montaż olbrzymich zbiorników na gaz płynny w Berlinie Zachodnim, konstrukcje w elektrowniach Monachium, montaż kotła w Brilonie, budowa spalarni śmieci w Weissenhorn i Bazylei, a także prace w zakładach motoryzacyjnych Opla i Forda.
W Libii Mostostal zdominował rynek montażu rurociągów naftowych, natomiast w Syrii zrealizował budowę monumentalnego stadionu sportowego.
Jednym z najbardziej spektakularnych projektów tego okresu było wykonanie konstrukcji jednego z najwyższych budynków Europy - 299-metrowego Commerzbanku we Frankfurcie nad Menem, zaprojektowanego przez słynnego architekta Sir Normana Fostera.
Ekspansja na rynki zagraniczne ugruntowała pozycję Mostostalu Warszawa jako firmy o międzynarodowym prestiżu i kompetencjach na najwyższym poziomie.
1974: Zamek Królewski
Zaledwie rok później Mostostal Warszawa zaangażował się w jedno z najbardziej symbolicznych przedsięwzięć powojennej Polski – odbudowę Zamku Królewskiego w Warszawie.
Zniszczony podczas II wojny światowej zamek przez dekady pozostawał niemym świadkiem historii. Po decyzji Sejmu z 1971 roku o jego rekonstrukcji i powołaniu Obywatelskiego Komitetu Odbudowy, Mostostal miał zaszczyt uczestniczyć w realizacji tego wyjątkowego projektu.
W lipcu 1974 roku zamek został odbudowany w stanie surowym, wiernie odtwarzając swoją przedwojenną formę – symbol odradzającej się stolicy i narodowej pamięci.
1975: Trasa Łazienkowska
W 1975 roku Warszawa świętowała jedno z najbardziej widowiskowych wydarzeń dekady – otwarcie Mostu Łazienkowskiego. Uroczystości trwały aż cztery dni i towarzyszyły obchodom 30-lecia PRL-u. Budowa mostu oraz 11-kilometrowej Trasy Łazienkowskiej była największą miejską inwestycją drogową epoki, na stałe zmieniającą komunikacyjne oblicze stolicy.
Inwestycja znalazła swoje miejsce także w kulturze – relacjonowały ją media, a jej budowę uwiecznił kultowy serial „Czterdziestolatek” z inżynierem Stefanem Karwowskim w roli głównej.
1977: Centrum Zdrowia Dziecka
Kolejnym przełomowym momentem była budowa Instytutu „Centrum Zdrowia Dziecka”. Nowoczesny szpital, inspirowany najlepszymi światowymi wzorcami, miał zapewnić kompleksową opiekę najmłodszym pacjentom i stać się symbolem troski o dzieci – także te, które ucierpiały podczas wojny.
Dziś Centrum Zdrowia Dziecka to jeden z najważniejszych ośrodków pediatrycznych w kraju, uznawany również poza jego granicami.
1979: Rotunda
Mostostal Warszawa uczestniczył także w tworzeniu nowoczesnej tkanki miejskiej stolicy – w tym w zabudowie tzw. Ściany Wschodniej, obejmującej m.in. Domy Towarowe Centrum i pierwsze warszawskie wysokościowce.
Szczególne miejsce w tej historii zajmuje Rotunda – charakterystyczny budynek projektu Jerzego Jakubowicza. Po tragicznym wybuchu gazu w 1979 roku, który zniszczył obiekt w 70%, Mostostal błyskawicznie przystąpił do odbudowy. Już rok później Rotunda wróciła do użytku w nowej, bardziej nowoczesnej formie – ze szklaną elewacją, która stała się jednym z symboli powojennej modernizacji Warszawy.
1983: Metro
15 kwietnia 1983 roku rozpoczęto budowę warszawskiego metra – wbito pierwszy stalowy pal na Ursynowie. Mostostal Warszawa uczestniczył w realizacji wystroju i wyposażenia stacji na odcinku od Centrum po Kabaty, w tym stacji Wawrzyszew, Stare Bielany i Słodowiec, oraz łączących je tuneli.
Budowa metra to do dziś jedna z najważniejszych inwestycji infrastrukturalnych w historii stolicy – i dowód na doświadczenie Mostostalu w realizacji skomplikowanych projektów podziemnych.
1989: Zmiany systemowe
Rok 1989 przyniósł wielkie zmiany – wraz z likwidacją Zjednoczenia, jego jednostki stały się samodzielnymi przedsiębiorstwami. Wśród nich znalazło się Warszawskie Przedsiębiorstwo Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Przemysłowych „Mostostal”.
Nowa rzeczywistość gospodarcza otworzyła przed firmą zupełnie nowe możliwości rozwoju, o których opowiemy w kolejnej odsłonie cyklu.
Grafika: MW.